111.~にそって(~に沿って): Theo, tuân theo
川岸に沿って、桜並木が続いていた。 Dọc theo bờ sông là những hàng cây anh đào この塀に沿って植えてある花は、日陰でもよく育つ。 Hoa được trồng dọc theo hàng rào này, dù trong bóng râm vẫn lớn lên tươi tốt 書いてある手順に沿ってやってください。 Hãy làm theo trình tự đã ghi
112.~につき: Vì…
Giải thích: Thường sử dụng để ghi chú thích, lưu ý của cửa tiệm
明日は日曜日につき、お休みさせてください。 Ngày mai là chủ nhật nên chúng tôi xin nghĩ 雨天につき、試合は中止といたします。 Vì trời mưa nên trận đấu hôm nay được hủy bỏ 父は高齢につき参加をとりやめさせていただきます。 Cha tôi vì tuổi già nên được phép ngưng tham gia
113.~にほかならない~: Chính là, không gì khác hơn là….
Giải thích: Dùng trong trường hợp muốn nói lên sự khẳng định “ngoài cái đó ra không còn cái nào khác”, “chính là cái đó”
Dùng để khẳng định rằng “lý do hoặc nguyên nhân khiến cho một chuyện gì đó xảy ra chính là cái đó, ngoài cái đó ra không còn nguyên nhân nào khác”
この会を成功のうちに終わらせることが出来ましたのは、皆様がたのご協力 のたまものにほかなりません。 Sỡ dĩ hội này đã có thể thành công, chính là do có sự hợp tác quý báu của quý vị 彼が私を憎むのは、私の業績をねたんでいるからに他ならない。 Sở sĩ anh ấy ghét tôi chính là vì anh ấy ganh tị với thành tích của tôi この仕事にこんなにも打ち込むことができたのは、家族が支えていてくれたからにほ かならない。 Sở dĩ tôi có thể vùi đầu vào công việc như thế này là do có gia đình nâng đỡ
114.~にもかかわらず~: Bất chấp, mặc dù
Giải thích: Diễn tả ý nghĩa “mặc dù tình thế như thế”. Theo sau là cách nói diễn tả một tình trạng hoàn toàn ngược lại với kết quả đương nhiên dựa trên tình huống đó.
あれだけ努力したにもかかわらず、すべて失敗に終わってしまった。 Mặc dù cố gắng đến như thế , rốt cuộc tôi đã thất bại hoàn toàn 規則で禁止されているにもかかわらず、彼はバイクで通学した。 Mặc dù nội quy là cấm nhưng nó vẫn đi học bằng xe máy 悪条件にもかかわらず、無事登頂に成功した。 Mặc dù thời tiết xấu, nhưng tôi vẫn thành công trong việc leo lên tới đỉnh một cách bình yên
115.~ぬく(~抜く): Tới cùng
Giải thích: Làm xong tất cả và trọn vẹn một quá trình hay một hành động
苦しかったが最後まで走りぬいた。 Tuy vất vả nhưng tôi đã chạy tới cùng 一度始めたからには、あきらめずに最後までやり抜こう。 Một khi bắt đầu thì đừng bỏ cuộc mà hãy làm tới cùng 考え抜いた結果の決心だからもう変わることはない。 Vì đây là quyết tâm mà tôi đã suy nghĩ cặn kẽ, nên dứt khoát không có chuyện thay đổi
Chú ý: Nhấn mạnh nghĩa hoàn thành sau khi chịu đựng gian khổ.
116.~のもとで/~もとに (~の下で/下に): Dưới sự
Giải thích: Nのもとで “dưới sự chi phối của”, “trong phạm vi chịu ảnh hưởng của”
Nもとに “trong điều kiện”, “trong tình huống”
子供は太陽のもとで思いきりはねまわるのが一番だ。 Đối với trẻ con , được tung tăng nô đùa thỏa thích dưới ánh nắng mặt trời là tốt nhất 先生の暖かい指導のもとで、生徒たちは伸び伸びと自分らしい作品を作り出していった。 Dưới sự chỉ dẫn nhiệt tình của thầy giáo, các em học sinh đã tạo ra những tác phẩm đầy cá tính của mình 両親の了解のもとに3年間の留学が可能になった。 Được sự chấp thuận của bố mẹ tôi có thể đi du học 3 năm
Chú ý: Cách nói trang trọng mang tính văn viết
117.~すえ(~末): Sau khi, sau một hồi…
Giải thích: Sau khi trải qua một quá trình nào đó, cuối cùng đã
彼は3年の闘病生活の末になくなった。 Ông ấy đã qua đời sau 3 năm chống chọi với bệnh tật よく考えた末に決めたことです。 Chuyện này tôi đã quyết định sau một thời gian dài suy nghĩ rất kỹ 今月の末に首相が訪中する。 Cuối tháng này Thủ tướng sẽ đi thăm Trung Quốc
Chú ý: Thường dùng trong văn viết, thể hiện câu văn cứng
118.~まい~: Không, chắc là không
Giải thích: Diễn đạt ý chí 「しない」(không làm) của người nói
Có ý nghĩa 「ないだろう」(chắc là không), biểu đạt sự suy đoán của người nói.
酒はもう二度と飲むない。 Không bao giờ uống rượu nữa 母を悲しませまいと思ってそのことは知らせずにおいた。 Tôi quyết định không muốn làm mẹ buồn nên không báo tin đó cho mẹ biết
Chú ý: Đối với động từする、くる cũng được sử dụng thànhする→しまい、くる→こまい。
119.~まいか~: Chắc là, chẳng phải là…hay sao, quyết không
Giải thích: Cách nói suy đoán, nghĩa là “không phải như vậy sao”
彼は若くみえるが、本当はかなりの年輩なのではあるまいか。 Anh ấy trông trẻ vậy, nhưng thực ra chắc cũng nhiều tuổi rồi 佐藤さんは知らないふりをしているが、全部わかっているのではあるまいか。 Anh Sato làm ra vẻ không biết nhưng thực ra anh ấy đã biết hết rồi 知識のみを偏重してきたことは、現在の入試制度の大きな欠陥ではあるまいか。 Việc chỉ cói trọng kiến thức chẳng phải là một khiếm khuyết lớn trong cơ chế thi cử hiện nay sao?
Chú ý: Là cách nói trang trọng dùng trong văn viết
Chỉ ý muốn phủ định, ý chí muốn từ bỏ
Chủ ngữ được sử dụng ở ngôi thứ 1. Nếu là ngôi thứ 3 thì dùng まいと思っているらしい/まいと思っているようだ。
120.~わりに~: So với…, thì tương đối…
Giải thích: Sử dụng với ý ” nếu so với dự đoán, hiểu biết thông thường thì”…., khi sự vật không theo đúng chuẩn mực, với ý tốt lẫn không tốt.
あのレストランは値段のわりにおいしい料理を出す。 Nhà hàng đấy làm các món ăn tương đối ngon so với giá bán このいすは値段が高いわりには、座りにくい。 Cái ghế này so với giá bán cao như thế, thì tương đối khó ngồi あの人は細いわりに力がある。 So với cơ thể gầy gò thì anh ấy khá là khỏe
Chú ý: Thường không dùng trong những câu văn trang trọng
121.~をきっかけて~: Nhân cơ hội, nhân dịp một sự việc nào đó
Giải thích: Biểu thị rằng từ một việc ngẫu nhiên mà có gì đó bắt đầu, thay đổi
彼女は卒業をきっかけに髪を切った。 Cô ấy nhân dịp tốt ngiệp đã cắt tóc 彼は、就職をきっかけにして、生活を変えた。 Anh ấy từ khi đi làm đã thay đổi lối sống これをきっかけに今後ともよろしくお願いいたします。 Nhân dịp này mong anh từ nay quan tâm giúp đỡ
122.~をけいきとして~:(~を契機として): Nhân cơ hội
Giải thích: Biểu hiện thay đổi lớn từ một sự việc nhất định
彼女は大学入学を契機として親元を出た。 Cô ấy đã rời xa cha mẹ từ khi vào đại học 彼は就職を契機として生活スタイルをガラリと変えた。 Nhân cơ hổi đi làm anh ta đã thay đổi hoàn toàn lối sống của mình 日本は敗戦をけいきとして国民主権国家へと転換したと言われている。 Người ta nói từ khi Nhật Bản bại trận, đã chuyển sang một quốc gia có chủ quyền thuộc về nhân dân
Chú ý: Đây là từ dùng trong văn viết, cách nói trang trọng hơn của「~をきっかけに」
123.~をこめて~: Dồn cả, với tất cả, chứa chan
Giải thích: Gửi gắm tâm tư, tình cảm, cảm xúc vào một việc nào đó.
この花を、永遠に変わらぬ愛を込めてあなたに贈ります。 Anh xin tặng em đóa hoa này với tất cả tình yêu vĩnh viện không thay đổi 彼女は、望郷の思いを込めてその歌を作ったそうだ。 Nghe nói cố ấy đã sáng tác bài hát ấy với tất cả tình yêu quê hương 母親のために心をこめてセーターを編んだ。 Tôi đã đen áo len cho mẹ với tất cả lòng thành
Chú ý: Cũng có trường hợp bổ nghĩa cho danh từ với hình thức sau:
(N) ~をこめた(N)
(N) ~をこもったて(N) Cách thường được sử dụng nhiều hơn
124. ~をめぐる~: Xoay quanh
Giải thích: Dùng để thâu tóm những sự kiện xung quanh có liên quan đến sự việc
憲法の改正をめぐって国会で激しい論議が闘わされている。 Xung quanh vấn đề sửa đổi Hiến pháp, tại quốc hội đang có nhiều cuộc tranh cãi kịch liệt 人事をめぐって、社内は険悪な雰囲気となった。 Xung quanh vấn đề nhân sự, không khí trong công ti đã trở nên căng thẳng
Chú ý: Khi bổ nghĩa cho một số câu sẽ có dạng
Nをめぐって~
Dùng trong văn viết có dạng
Nをめぐり~
Những động từ đi kèm giới hạn trong những dạng như議論する、議論を闘わす、うわさが流れる、紛糾する (tranh luận, tranh cãi, có tin đồn, tình hình lộn xộn) tức là phải thể hiện việc có nhiều người tranh luận, bàn tán
125.~をもとにして(~を元にして): Dựa trên, căn cứ trên
Giải thích: Lấy một sự vật, sự việc làm căn cứ, cơ sở, tư liệu cho phán đoán
史実をもとにした作品を書き上げた。 Tôi đã viết xong một tác phẩm lấy dữ liệu từ sự thật lịch sử 人のうわさだけを元のして人を判断するのはよくない。 Chỉ dựa trên lời bàn tán mà phán đoán về một người là không tốt 実際にあった話をもとにして脚本を書いた Tôi viết kịch bản dựa trên một chuyện đã xảy ra trong thực tế
Chú ý: Đây là lối nói nhẹ hơn của「にもと(基)づいて」
Dạy tiếng Nhật Bản